Een draak van een vrouw [en een robot van een man]

Midden in de stapel boeken, die Oop voor een evolutiepsychologie-fan samenstelde, lag dit boek: “De onverzadigbare vrouw [en de afwezige man]” van Lisette Thooft. Een paar jaar terug las ik met genoegen “Je begrijpt me gewoon niet” van Deborah Tannen, die uitlegt wat er zoal misgaat in de communicatie tussen mannen en vrouwen. Ik verwachtte een soortgelijke uitleg van de onverzadigbare vrouw, maar dat bleek niet het geval. Sterker nog, ik zit nog steeds met de vraag: waarom zijn vrouwen nou precies onverzadigbaar?

Om te beginnen veegt de schrijfster de evolutiepsychologie al in de introductie van tafel. Ze zegt dat ons gedrag waarmee we beter overleefden, niet de geslachtelijke verschillen kunnen verklaren. Waar je tegenargumenten verwacht, komen een paar historische mythes naar voren waarin blijkt dat juist vrouwen op seks en macht uitwaren en de mannen hier angstig aan wilden ontkomen. Ik vind het beargumenteren met mythes een verrassende aanpak, maar het lijkt wel alsof er geen einde aan komt. Sterker nog, het lijkt alsof ze niet tot een concreet punt komt. Een eeuwigdurende introductie die de nieuwe visie tussen man en vrouw, zoals op de omslag wordt beloofd, steeds maar blijft uitstellen.

Misschien was ik iets teveel opzoek naar een weerlegging van de evolutiepsychologie, waardoor ik onrustig door de historische bevindingen over de vrouwelijke seksuele macht en vrijheid ploeterde. Maar de herhalingen in het boek kwamen de vlotheid ook niet ten goede; de algemene introductie statements worden vaak herhaald en de introductie van elk hoofdstuk is een kleine samenvatting van wat er komen gaat. Later heeft dit me gered het boek uit te lezen; ik kon in deze dikgedrukte tekst vinden of de schrijfster hier iets relevants over de titelverklaring ging zeggen.

Het boek liep dus niet zoals ik had gedacht of in eerste instantie had gewild, maar toch kwamen er een paar intrigerende visies uit voort. Een van de visies is dat vrouwen in toom gehouden moeten worden, omdat ze van ouds te bazig en sekslustigs zijn. Nu hebben ze nog steeds macht, alleen dan in die van de slachtofferrol. Emotionele macht, die zeker niet onderdoet voor de quasi-monopolistische macht van de man.

Ook bevat het boek wat leuke of enge verhalen over hoe afschuwelijk (en machtig!) vrouwen zijn geweest. Of een interssante invloed van de opkomst van de hofmakerij. Als we opletten, kunnen we namelijk zien dat door de romantische liefde ook de dames op het schaakbord de verst reikende invloed hebben gekregen.

De leukste visie uit het boek die pas laat aan bod komt, is dat mannen hun eigen god willen spelen en daarom in de ban van techniek zijn. De controle over de natuur hebben, net als God. Dit is te linken aan de zo beschreven verlangens van mannen om zelfontwikkeling en spiritualiteit boven seks te verkiezen. Ik weet niet meer of de schrijfster het ook zelf zo in haar boek beschrijft, maar ik zou zeggen dat mannen techniek willen baren waar vrouwen dat alleenrecht hebben voor de nieuwgeborenen van vlees en bloed.

Tot slot komt er een opeens een filosofisch/spiritueel voorstel aan bod. Om samen te kunnen leven, moeten vrouwen minder draak worden (dringend naar aandacht en verbondenheid) en mannen minder robot (teruggetrokken en gericht op de techniek). Dat is dus de nieuwe visie die aangekondigd werd op de voorkant, maar uit het niets pas opduikt in het laatste hoofdstuk. Beter laat dan nooit. Ook dat was verrassend.