65% Hypocrisie

Met het productieproces meegerekend, wordt er 89 tot 210 kilo de neus per jaar aan voedsel verspild. Dat is dus niet alleen te wijten aan het incapabele inschattingsvermogen van ogen die groter zijn dan de maag, overtollige droge pasta/rijst die sausloos in de prullenbak belandt of schimmel die stiekem achterin de koelkast toeslaat. Voedsel wordt inefficiënt geproduceerd en misvormde varianten worden afgevoerd (op uitzondering van de buitenbeentjes). Maar daarnaast is het inkoopethos “liever te veel dan te weinig” van winkels ook verantwoordelijk voor de voedselverspilling. De Albert Heijn is als de dood voor het niet genoeg kunnen opleveren van een product. Beter een overvol schap dan een laag voedselgehalte in de afvalcontainer.

In het belang van de klantenservice valt hier nog iets voor te zeggen. Maar nu lijkt de Albert Heijn te Eindhoven het overschot aan de klant kwijt te willen door op schuldgevoelens in te spelen. Waar de Albert Heijn in Nieuwerkerk en Capelle aan den IJssel de niet-lang-meer-goed producten met een verhoogde nieuwe korting van 50% aanbieden, past de Eindhovense AH slechts de stickers aan door tekst toe te voegen: “weggooien is zonde”. Mijn tweede reactie was: “te veel inkopen is ook zonde”. (“waarom dan geen 50% stickers?” was mijn eerste).

Als je weggooien zo zonde vindt, kun je het voedsel dus ook gewoon goedkoper aanbieden. Of zelfs gratis. Bij de Jumbo gaan onverkochte producten met een houdbaarheidsdatum van morgen op het eind van de dag naar de voedselbank. Mocht je een product tegenkomen dat ze over het hoofd hebben gezien, krijg je dat gratis mee naar huis. Dat is pas niet zonde. Ze mogen het niet meer verkopen, maar er wel nog iemand blij mee maken.

Eenmaal óver de datum mag het zowel niet meer naar de gelukkige klant als de voedselbank. Aangezien de AH zijn producten nog probeert te verkopen op de houdbaarheidsdatumdag zelf, gaat alles dat onverkocht blijft direct de afvalcontainer in. Campina raadt aan je ogen en neus te gebruiken in plaats van af te gaan op de aangegeven datum, maar winkels zijn verbonden aan strikte regels. Er is een groep activisten die de afvalcontainers induiken om zich alsnog aan het advies van Campina te houden waardoor ze (helaas op illegale wijze) meestal kunnen “dineren uit de afvalbak”.

De gedachte dat weggooien echt zonde is, wordt ook niet echt gedeeld door de werknemers van de Eindhovense AH. Ondanks de AH tot 22:00 open is, kon ik om 21:30 nog ternauwernood een paar broodjes kopen voordat het voor mijn neus in de grote afvalzak gedumpt werd. Om over een ontbrekende kortingssticker bij de lekkerste broden nog maar te zwijgen. Voor hetzelfde geld gooien ze het liever weg. Met het betere Jumbose anti-verspillingsbeleid als voorbeeld kan ik niet behappen dat AH hier geen brood in ziet.

Ruit erin, ik eruit.

Ik had meerdere verhuisredenen, maar het gipsplaatje dat niet in staat was mij en een huisgenoot auditief apart te houden, was één van de belangrijkste redenen. Het huis was oorspronkelijk niet voor zes studenten bedoeld (welk huis wel, zou je je kunnen afvragen) waardoor de oorspronkelijke woonkamer in tweeën was gedeeld en de helft daarvan jaren later mijn eerste studentenkamer werd.  De consequentie van deze veredelde halve woonkamertjes was dus dat elk geluid hoorbaar was. Muziek werd automatisch uitgewisseld, dat tot een muzikaal eenrichtingsverkeer uitliep wanneer ik wél van oordopjes gebruik maakte. In bed draaien schaadde de privacy vanwege kraakbedkraakjes waardoor menig ochtend begon met de vraag: “kon jij ook niet slapen gisteren?”. Anderzijds, wanneer de verkoudheid heerste, koos mijn huisgenoot voor de ochtendverontschuldiging: “sorry voor het kuchen”. Ik zei oprecht dat hij daar natuurlijk niks aan kon doen, maar dat ik wel nog wat keelsnoepjes in de kast had liggen.

Geluidsoverlast is een serieus gezondheidsprobleem en voor mijn bachelorsdiploma trakteerde ik mijzelf op een bouwkundig geneesmiddel. Tijdens een kijkavond waarbij de verhuurder aanwezig is, moet je natuurlijk kritisch overkomen. Toen hij vroeg wat we er van vonden antwoordde ik koeltjes dat het een goede indruk wekte, maar dat ik het toch wel belangrijk vond om niet weer akoestisch een kamer te delen. Alhoewel mijn nieuwe huisgenoot en ik voornamelijk op dezelfde golflengte zitten, wilde ik het leven in harmonie graag tot de gezamenlijke ruimte beperken. De nieuwe huisbaas nodigde ons uit de gehorigheid te testen en we konden elkaar niet horen; alleen de auto’s buiten, maar “daar scheen je aan te wennen”. We waren meteen verkocht en een paar dagen later was het huis verhuurd.

Aan die auto’s wen je in principe wel, maar aan de schreeuwende gekken die ’s avonds en ’s nachts over straat gaan niet. Plus de kou; naast een gipsen tussenmuur staat vanaf nu ook enkelglas op mijn kritische blacklist. Het werd allemaal nog een graadje erger toen het raam zodanig rot was dat er een stukje raam op de voorgevel belandde. Ik sliep wederom doch tevergeefs met oordopjes in terwijl de timmerman het te druk had met ander werk en vakantie vieren.

Toen de timmerman eenmaal een gaatje had gevonden om het gapende gat in mijn raam te verhelpen, bleek dat de oude ruit die hergebruikt moest worden niet geschikt was. Na wat freeswerk bleef de kamer achter mét houtsnippers en zónder ruit. Er moest dus eerst een nieuwe ruit komen.

Uiteindelijk kwam die ruit er pas in na de huisbaas direct aangesproken te hebben, die wist blijkbaar niets van de situatie af. Gelukkig kreeg de voorkant van het huis gelijk een likje verf en werd mijn afgebroken rolgordijn gemaakt. Heel lang kan ik echter niet genieten van de volmaaktheid der reparaties. In december loopt mijn huurcontract af waardoor ik langer met een rot of ruitloos raam heb gezeten dan de tijd waarin ik hier nog mag vertoeven.

Silver lining (ondanks de verdere luxe hier): straks zal ik er warmpjeser bij zitten in mijn goedkopere en driedubbeldik beglazen appartement in Tampere. De bevestiging van mijn borgbetaling is namelijk binnen! Als het heimwee niet de kop opsteekt straks, kan het Finse feest beginnen...  

Oud & (per 1 jan)

Nieuw: http://toas.fi/asunnot/205-rauhaniemi/

Externe Column: Meals ain't Big Deals

Cooking a tasty, healthy and diverse dinner seems straightforward. Each grocery store offers so many different types of food which form interesting tastes and structures, while at the same time providing vital nutrients. However, I keep getting surprised by people who need official recipes in order to create a meal. I think too many people are restricted to the question if specific ingredient combinations are “allowed”, instead of predicting the taste by themselves.  As long as it isn’t officially a recipe, people stay sceptic.  Like dishes will explode or one will get food poisoned by mixing up different cuisines. Like cooking is a religion and its god punishes those who try out a meal that is not professionally approved yet.

Because there’s the crux of the matter: the moment some uncommon dish is proposed by 24kitchen or a cookbook, the unusualness is no longer defined as weird, but well found or even genius instead.  For example, Leonie ter Veld has quite a success with her book Gewoon wat een studentje s’avonds eet, which could be translated to Just a student’s diner. Apparently, there was a big demand for unusual recipes. A missed opportunity; unusual diners have always been usual for me.  

From the age of five I started experimenting by baking cakes from random dough mixtures with orange or apple juice, without any idea how much of each specific ingredient I put in. And still I hardly use recipes or conform to cultural restrictions. Although I love to browse through recipes for inspirational purposes, I most of the time just make my cooking mind up based on what’s in stock, what’s in store’s discount and variation in respect to the past few days. 

I won’t claim that traditional dishes and popular recipes will taste worse than personally conceived dinners; I appreciate them all. It’s about preferences; no big deal. But from the moment someone says some ingredient combinations are uncommon by an intonation which implies “that’s not how it is supposed to be and can’t be tasty for the same reason”, I’m really eager to go for that specific combo. And I’m even more eager to see the surprised facial response to an unusual taste which is just perfectly fine. Or, if they’ll admit: even well found or genius instead.