Inzending Best Beschreven Boek: Pa P & Ta P

Niet het beste resultaat, maar het beste resultaat eist meer tijd dan een minder resultaat. Qua kwalitijdsverhouding ben ik best tevreden, ondanks ik ook wel weet dat ik me in de eigen voet heb geschoten door zoveel woorden (van de max. 400) aan de introductie te spenderen, waardoor het betoogje in totaal wat haastig en incompleet overkomt. Koppigheid kent zijn prijs. De deadline was gisteren, dus feedback kan niet meer verwerkt worden. Noch alle mogelijke taalfouten.

Godfried Bomans – de avonturen van Pa Pinkelman en Tante Pollewop
Met tekeningen van Carol Voges en 24 foto’s uit de KRO-serie (gestart in 1964)
9^e druk 1976, Elsevier uitgave

Als een boek van de geletterde vuilnisbelt gered moet worden, zou het raar zijn als de titel gelijk opduikt. Het moet immers een beetje weggezakt zijn; ook bij de resecerende redder zelf. Op mijn studentenkamer waren de boeken niet van het kaliber om onterechte onbekendheid te kunnen bepleiten. Maar eenmaal vanuit het thuisfront herinnerd aan Pa Pinkelman, besefte ik dat dit boek zijn rentree in de spotlights verdiende. De digitale catalogus van de Eindhovense bibliotheek wist niet waar ik het over had toen ik het boek ter opfrissing wilde inzien. En dan weet u het wel: het verhaal is in de vergetelheid geraakt. En onterecht, want het boek sluit door drie aspecten perfect aan op de hedendaagse cultuur: de (film)industrie voor alle leeftijden, geliefde schrijfstijl en laageisende levensvisie.

De eerste grote portie sarcasme die ik mezelf voorschotelde, moet dit boek zijn geweest. Ik was me daar als kind waarschijnlijk niet van bewust. Maar wel paste ik in de kinderlijke doelgroep die Bomans in eerste instantie voor ogen had. Dat hij uiteindelijk ook het innerlijke kind in een ouder publiek wist te bereiken, bewijst des te meer hoe uitgebalanceerd het boek is. Het doet denken aan het huidige tekenfilmsucces waarin woordspelingen en maatschappelijke persiflages de volwassen filmkijker ook iets extra’s geven.

Nogmaals gelezen doet dit boek sterk denken aan de recente hit van de 100-jarige man die uit het raam klom en verdween. Logischerwijs is dit al reden genoeg waarom Pa Pinkelman een wedergeboorte waard is: de luchtige en ironische stijl is niet slechts mijn persoonlijke voorkeur, maar een algemeen geliefde verhaalvorm.

Naast de expliciete pedagogische les waar het boek op berust, liet Bomans ook in de jaren zeventig al een levenswijze doorschemeren die steeds meer aandacht geniet. Mindful van moment tot moment leven komt duidelijk naar voren wanneer in het verhaal de struisvogelkoets niet van zijn plaats komt: Tante Pollewop is te dik volgens de koetsier. Ze reageert volkomen zen: “het hindert niets, of we nu staan of rijden, dat blijft toch hetzelfde, we gaan toch nooit ergens bepaald naar toe.” Daarnaast sluit Bomans af met een levenswijze les: “Het avontuur is voor de geringen, daar alleen het kleine door het grote verbaasd kan worden.” Oftewel: met de juiste instelling kan iedereen magische momenten beleven. En dat is iets waar jong en oud met dit luchtige en geestige werk van Bomans nog jaren lang aan herinnerd kan worden.