Vlotte processen

Even weer een dingetje. Iets dat in de collegeslides voorbij komt en daarna opeens overal in terug lijkt te komen. Process fluency. Het werd genoemd bij human factors, een vak dat als het ware het denkbeeldige handboek is voor het maken van een mensvriendelijk product. Hoe en waarom beïnvloeden mens en technologie elkaar?

Een begrip wat daar dus ter sprake kwam, was process fluency. De vlotheid van de handeling bepaalt hoe gemakkelijk en aantrekkelijk het is om die handeling uit te voeren. Een voorbeeld van goede process fluency is het gemak van het swipen op touchscreens, waardoor mensen soms alleen maar door hun fotoalbum bladeren omdat het zo makkelijk gaat. Slechte process fluency ervaar je als bij het opslaan van een document steeds opnieuw de goede map moet selecteren en het apparaat ook nog rustig vijf seconden de tijd neemt om het document daadwerkelijk op te slaan. En dat maakt het opslaan het er niet aantrekkelijker op. Bewijs voor de theorie is dat het Google-zoekfunctie-gebruik afnam toen zij de zoekresultaten vertraagd op het scherm lieten komen.  

Bewust of onbewust streeft iedereen naar vlotte handelingen en voorkomt iedereen het liefst de trage acties. Heel logisch, en ook heel breed toepasbaar. Process fluency gericht design is het inspelen op snelheid, maar neigt ook al snel naar gemakzucht en toegankelijkheid. Wie gezond eten wil promoten, moet dat kant-en-klaar aanbieden om de process fluency van fast food te verslaan. Als een onderwijzer wil dat zijn slides gelezen worden, moet die niet lappen kleine tekst ergens op een site in subfolders verstoppen. Ja, online terugkijken, want uit huis op de fiets stappen om naar de desbetreffende les te gaan en daarbij ook nog rekening te moeten houden met de tijd, lunch en onderwijsskills van de docent, is natuurlijk helemaal niet fluent.

Process fluency en laagdrempelige toegankelijkheid is dus niet alleen van belang bij tastbare en technische producten, maar bij alle mogelijke handelingen. Zo is saxofoon spelen een stuk aantrekkelijker als die op een standaard staat zodat het een kwestie van plug en play is. In plaats van hem steeds uit de tas moeten halen, in elkaar moeten zetten en hem daarna weer in delen terug moet stoppen. Dit is nuttige informatie zolang je er bewust van bent dat er überhaupt een alternatief is. Ik wilde gewoon een standaard om de sax trots te laten shinen. Maar een leraar zou dit aan ouders kunnen aanraden waarvan de kinderen thuis te weinig oefenen. Dus wil je iets gedaan hebben (van een ander), knoop het dan goed in je oren(ondanks zo’n knoop niet erg fluent klinkt): maak het makkelijk, hou het vlot.